Aile Hukuku Kapsamında Mal Rejimi Sözleşmeleri

Türk Medeni Kanunu’nun 202.maddesi gereğince eşler arasında edinilmiş mallara katılma rejiminin uygulanması esastır. Edinilmiş mallara katılma rejimi, edinilmiş mallar ile eşlerden her birinin kişisel malları kapsamaktadır. Edinilmiş mal, her eşin mal rejiminin devamı süresince karşılığını vererek elde ettiği malvarlığı değerlerinden oluşmaktadır. Bununla birlikte eşler arasında evlilik öncesinde veya sonrasında mal rejiminin seçilmesi, sona erdirilmesi ya da yasal sınırlar içerisinde mal rejiminin değişikliğe uğratılması mal rejimi sözleşmesi ile mümkündür.

Mal rejimi sözleşmesi evlenme başvurusu sırasında hangi mal rejiminin seçildiği yazılı olarak bildirilerek yapılabileceği gibi noterde düzenleme veya onaylama şeklinde yapılabilir.

Eşlerin seçebileceği üç mal rejimi vardır:

  1. Mal Ayrılığı Rejimi,
  2. Paylaşmalı Mal Ayrılığı Rejimi,
  3. Mal ortaklığı Rejimi.

Medeni Kanun’un taraflara tanımış olduğu bu üç mal rejimi seçilebilir fakat taraflar yeni bir rejim yaratamazlar. Bununla birlikte mal rejimi sözleşmeleri, Medeni Kanunun izin verdiği sınırlar içerisinde, ileriye etkili olacak şekilde süreye bağlı olarak ya da geciktirici şarta bağlı olarak yapılabilir.

Türk Medeni Kanunu’nun eşler arasında uygulanabileceği öngördüğü bir diğer mal rejimi ise olağanüstü mal rejimidir. Eşler arasındaki edinilmiş mallara katılma rejimi, paylaşmalı mal ayrılığı rejimi veya mal ortaklığı rejiminin eşlerden birinin istemi ya da cebri icra durumunda kendiliğinden ya da hakim kararı ile mal ayrılığı rejimine dönüştürülmesi ile oluşan mal rejimi, olağanüstü mal rejimi olarak adlandırılmaktadır.

Mal rejimi seçimi, her ne kadar boşanma aşamasında önem arz ettiği düşünülse de, esasen eşler arasındaki mali ilişkilerin düzenlenmesi açısından önem arz etmektedir.